Koncert kameralny „Dźwięki natury”

5. Międzynarodowy Festiwal i Konkurs Skrzypcowy im. Karola Lipińskiego został objęty Patronatem Honorowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy.

Kreeta-Maria Kentala (Finlandia) – skrzypce barokowe
Matias Hakkinen (Finlandia) – klawesyn

W programie:
J. J. Froberger – Chemin Montagneux
J. H. Schmelzer – Sonata Cu Cu
F. Couperin – Les Sylvains
trad.- Leivosen polska
M. Uccellini – Sonata ’La Luciminia Contenta’
K. Jylhä – Metsämarssi
F. Couperin – Le Moucheron
V. Niittykoski – Luonnon ääniä
H. I. F. von Biber – Sonata Representativa
O. Hotakainen – Koukkulammin polkka
J. C. F. Fischer – Prélude and Courante d’Uranie
Finnish traditional – Himlens polska
A. P. Mealli – Sonata opus 3 no. 1 La Stella

Kaustinen, miasto rodzinne Kreety-Marii Kentalamy, jest miejscem o bogatej i długiej tradycji muzyki ludowej. Rozwijający się handel smołą w XVIII wieku i pobliski port Kokkola przyniosły do regionu bogactwo, a także możliwość kontaktu z europejską kulturą i muzyką. Najstarsze wzmianki dotyczące gry na skrzypcach w Kaustinen można znaleźć w miejscowym rejestrze kościelnym, w którym znajdujemy zapis o tym, że Juho Mikonpoika Kentala i Mats Wentberg zostali oskarżeni o granie w niedzielę na zabawie tanecznej w Wentberg w 1771 i Kentali w 1780 roku. Pelimanni, co w języku fińskim oznacza grającego muzykę ludową, towarzyszyli uroczystościom weselnym, które często trwały nawet trzy dni, a których kulminacją był tzw. purppuri, taniec towarzyski składający się z wielu części, który przy licznej grupie gości weselnych mógł trwać bardzo długo. Gazeta Borgå-Bladet z południa Finlandii pisała w 1868 r., o Kaustinen jako o ”sercu muzyki”, a ten sam artykuł dalej opisuje tradycję grania w tym mieście na kantele oraz najsłynniejszą przedstawicielkę tego instrumentu – Kreetę Haapasalo.

Korzenie muzyki ludowej w Kaustinen sięgają prawdopodobnie czasów muzyki baroku, kiedy to popularne tańce szybko przenosiły się z dworów arystokrackich na ulice, ale także i w odwrotnym kierunku.  Łatwo jest znaleźć podobieństwa między tymi dwiema tradycjami: rytmy taneczne, ozdobniki, żwawa artykulacja podczas wykonywania szybkich partii i płynne łączenie dźwięków.

Kreeta-Maria wychowała się w tradycji muzyki ludowej pielęgnowanej przez obojga jej rodziców i jeszcze w młodości nauczyła się ze słuchu wszystkich tradycyjnych melodii pelimanni jakie były znane w Kaustinen. Podczas swej kariery skrzypaczki barokowej grała na wielu różnych koncertach, które łączyły muzykę barokową z muzyką ludową.

Matias Häkkinen jest klawesynistą, którego warsztat i doświadczenie obejmują wiele stylów muzycznych. W przygotowanym na tę okazję programie barokową harmonię i frazowanie łączy z melodiami ludowymi, a elegancką francuską szkołę klawesynu przekłada na dźwięki natury i ludowy styl.

Wspólnym mianownikiem całego występu będzie natura, która inspirowała zarówno skrzypków ludowych, jak i kompozytorów barokowych. Wybierzmy się wspólnie w piękną podróż z fińskich lasów sosnowych po czeskie farmy i zagrody, z malowniczych zboczy górskich ku niebiosom!