Inauguracja 42. sezonu artystycznego Toruńskiej Orkiestry Symfonicznej

Wydarzenie odbędzie się w ramach projektu Viva Beethoven! – 250. rocznica urodzin kompozytora.

Wystapią:
Petras Geniušas (Litwa) – fortepian
Toruńska Orkiestra Symfoniczna
Dainius Pavilionis (Litwa) – dyrygent

W programie:
L. van Beethoven – V Koncert fortepianowy Es-dur op. 73 „Cesarski”
P. Czajkowski – IV Symfonia f-moll op. 36

Ludwig van  Beethoven był samotnikiem, podobnie jak Piotr Czajkowski. Obaj nie potrafili komunikować się ze światem za pośrednictwem słów. Woleli mówić za pomocą języka uniwersalnego – muzyki.

IV Symfonia f-moll op. 36 Piotra Czajkowskiego powstawała w bardzo trudnym dla kompozytora okresie, w czasie jego krótkotrwałego małżeństwa, które okazało się wielką porażką. Czajkowski wtedy bardzo cierpiał, próbował nawet popełnić samobójstwo. Wszystkie te traumatyczne przeżycia odcisnęły swe piętno na jego muzyce – na Czwartej Symfonii, określanej często mianem autobiograficznej. Kompozytor poświęcił ją swojej najlepszej przyjaciółce, a zarazem wieloletniej protektorce – Nadjeżdzie von Meck, z którą nigdy osobiście się nie spotkał, ale prowadził ożywioną korespondencję.  Wokół muzyki Czajkowskiego przez wiele lat toczyły się debaty, czy traktować ją jako kategorię programową i w tym duchu interpretować, czy też pozwolić, by muzyka jednego z najwybitniejszych rosyjskich kompozytorów żyła własnym, niezależnym życiem. Polemiki wokół programowości były uzasadnione  bowiem Czajkowski bardzo długo chował programy swoich kompozycji do szuflady i skrzętnie skrywał ich treść przed światem. Jednak 17 lutego 1827 roku napisał list do Nadjeżdy, w którym opisał treść Czwartej. Właśnie tę kompozytor lubił i cenił najbardziej i chyba dlatego jego własne słowa pozwalają zrozumieć ten utwór najlepiej, pomagają odkryć go na nowo.

V Koncert fortepianowy Es-dur op. 73 zwany „Cesarskim” jest ostatnim dziełem Beethovena na fortepian i orkiestrę. Kompozytor tworząc tę kompozycję nawiązał do popularnej w jego czasach tradycji koncertów wojskowych. W tym arcydziele o symfonicznym charakterze fortepian wiedzie prym, a orkiestra  partneruje instrumentowi solowemu z iście symfonicznym rozmachem. Z kolei część II (Adagio un poco mosso)  świadczy o tym, że kategoria liryzmu nie była Beethovenowi obca.

dr Aneta Derkowska – muzykolog