Koncert Kameralny | SEROCKI #100

Koncert odbędzie się w ramach projektu SEROCKI #100

Wystąpią:
Łukasz Długosz – flet
Agata Długosz – flet
Andrzej Jungiewicz – fortepian
Gabriela Ułanowska – prowadzenie

W programie:
Z. Kozub – Farewell na 2 flety i fortepian
K. Serocki – Arrangements na 2 flety
P. Perkowski – Sonet romantyczny na flet i fortepian
P. Moss – Moment Musical na 2 flety i fortepian (PRAPREMIERA ŚWIATOWA)
P. Perkowski – Sonata na flet i fortepian
E. Fabiańska-Jelińska – Persistance
I. Shcherbakov (Ukraina) – Farewell na 2 flety i fortepian (PRAWYKONANIE ŚWIATOWE WERSJI KAMERALNEJ)
J. Siwiński – Gismondo na 2 flety i fortepian

Flet, choć jest instrumentem z wyglądu niepozornym, odegrał w rozwoju polskiej muzyki wieku XX niebagatelną rolę. Zanim jednak o tym, warto uświadomić sobie kiedy muzyka europejska zainteresowała się tym instrumentem w tym kontekście, w którym zyskiwał on popularność w kompozycjach polskich twórców, dla których szczególnie interesującym zagadnieniem stała się w końcu barwa dźwięku – ta, która w przypadku samego Serockiego pozostała ostatecznie ogniskową jego twórczości.
Jednak co do fletu, do najbardziej rozpoznawalnych przykładów wykorzystania jego specyficznej barwy, jeszcze w zupełnie tradycyjny sposób, należą kompozycje francuskie początków XX wieku. U samego Cleaude’a Dbeussy’ego właściwości barwowe tego instrumentu, eksponowane silnie w połączeniu z koncepcją tonalną izolującą się od tradycyjnej harmoniki dur-moll, choćby w słynnym Preludium do Popołudnia Fauna, silnie wpływają na idiom wyrazowy jego muzyki. W Polsce, jednym z tych, których uwaga skierowała się szczególnie wyraźnie w stronę fletu, jak i innych instrumentów dętych drewnianych był Witold Szalonek, a miało to miejsce w latach sześćdziesiątych dwudziestego wieku. Oczywiście wszystko to w kontekście najbardziej ówcześnie dyskutowanego problemu techniki kompozytorskiej polskich twórców, czyli zagadnień sonorystyki. Z początkiem lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku Witold Szalonek skomponował swoje Concertino na flet i orkiestrę kameralną, które stało się impulsem do eksplorowania możliwości wyrazowych fletu w kontekście nowej polskiej muzyki. Po gruntownych studiach kompozytor opracował system funkcjonowania tego instrumentu nie tylko jako wektora melodii, ale właśnie jako źródła specyficznych barw, które osiągał wraz z wykonawcami choćby prowokując wykonywanie na instrumentach dętych drewnianych dźwięków kombinowanych, których struktura akustyczna składała się nawet z czterech równocześnie brzmiących tonów.
Kompozycja kameralna Serockiego eksponująca specyficzne możliwości wyrazowe fletu, Arrangements na 1–4 flety, pochodzi z połowy lat siedemdziesiątych wieku XX – w Polsce została po raz pierwszy wykonana w roku 1978, a jej prapremiera odbyła się 2 lata wcześniej w Witten. Kompozytor współpracował podczas jej komponowania z Czesławem Pałkowskim, z którym zresztą w 1974 roku konsultował się przy tworzeniu Concerto alla cadenza per flauto a becco e orchestra. Efekty brzmieniowe, które dominują w obu kompozycjach, są właśnie wynikiem tej współpracy.
Poza  Arrangements na 1–4 flety Kazimierza Serockiego, w których flet jawi się jako instrument będący źródłem barwy, podczas koncertu wybrzmią dzieła reprezentujące dorobek bardzo różnych postaci sceny kompozytorskiej. Flet pełni w nich tym samym różne role. Począwszy od Piotra Perkowskiego, w sonacie którego zapisano niejako podstawowe założenia kompozycji neoklasycznej wykorzystującej flet jako typowy instrument solowy, melodyczny, przez jego Sonet romantyczny, który obok utworu Piotra Mossa, wydobywa na pierwszy plan ekspresywne właściwości fletu, aż po kompozycje inspirowane treściami pozamuzycznymi, takie jak Gismondo na 2 flety i fortepian Jarosława Siwińskiego, warszawskiego kompozytora, wychowanka Włodzimierza Kotońskiego.
W ramach koncertu odbędzie się światowa prapremiera wymienionej już wyżej kompozycji Piotra Mossa. Nie zabraknie także akcentu ukraińskiego – artyści bowiem postanowili przybliżyć słuchaczom kameralną wersję jednej z części Koncertu fletowego „Oleg Kyva in memory” z 2008 roku Igora Shcherbakova, ukraińskiego kompozytora, laureata m.in. Narodowej Nagrody Tarasa Shevchenki , zatytułowanej Farewell – Pożegnanie.

Karol Furtak