W rytmie tanga

W rytmie tanga
Koncert z okazji 100. rocznicy urodzin A. Piazzolli

19 września 2021, niedziela
godz. 17:00
Sala Kameralna CKK Jordanki oraz transmisja online
Wstęp bezpłatny

Koncert z okazji Dni Otwartych Funduszy Europejskich

Wydarzenie odbędzie się w ramach projektu „Wielcy kompozytorzy – wielkie jubileusze”

Wielcy kompozytorzy – wielkie jubileusze to projekt, którego ideą jest uczczenie pamięci artystów obchodzących ważne rocznice w 2021 r. W ramach zadania odbędzie się 12 wydarzeń, w tym: koncerty symfoniczne, kameralne, recitale, wystawa plakatów, projekcja filmowa oraz wykład. Projekt odwołuje się do następujących rocznic:  280. rocznicy śmierci A. Vivaldiego, 100. rocznicy śmierci C. Saint-Saënsa, 50. rocznicy śmierci I. Strawińskiego, 120. rocznicy śmierci G. Verdiego, 230. rocznicy śmierci W. A. Mozarta, 110. rocznicy śmierci G. Mahlera oraz 100. rocznicy śmierci W. Żeleńskiego. Do udziału w projekcie zostali zaproszeni wybitni artyści (Marek Tomaszewski, Krzysztof Książek, Piotr Buszewski, Piotr Sałajczyk), a także młodzi laureaci nagród w konkursach, studenci akademii muzycznych oraz uczniowie.

Ulla Saxophone Trio w składzie:
Urszula Gosk-Baranowska – saksofon
Konrad Gzik – saksofon
Agata Marus – fortepian
Martyna Ciok-Rycak – wokal
Michał Bator – perkusja

W programie kompozycje Astora Piazzolli:
Fuga y miesterio
Yo Soy Maria z opery Buenos Aires
Cztery Pory Roku w Buenos Aires – Wiosna, Lato
Tanti Anni Prima
Adios Nonino
Oblivion
Escualo
Libertango

Witold Gombrowicz tak pisał w swoich dziennikach o Argentynie: „Mieszanina ras i dziedzictw, o historii krótkiej, niewyrobionym charakterze, nieustalonych instytucjach, ideałach, zasadach, odruchach, kraj wspaniały, to prawda, zasobny w przyszłość, ale nie zrobiony. Czy Argentyna to przede wszystkim tubylcy, z dawna tu osiedli? Czy przede wszystkim imigracja, przekształcająca, budująca? Czy Argentyna to może właśnie kombinacja, cocktail, melanż i ferment? Czy Argentyna to Nieokreślenie?”. Na to pytanie spróbuje za pośrednictwem swojej muzyki odpowiedzieć wirtuoz bandoneonu i mistrz tanga – Astor Piazzolla. Jego nazwisko to dzisiaj synonim tanga przeobrażonego, połączonego z elementami jazzu i muzyki klasycznej – tanga nuevo, które zamiast bytować w tawernach swoje miejsce odnalazło w salach koncertowych.
Maria – główna bohaterka opery Astora Piazzolli (Maria de Buenos Aires) jest postacią tragiczną. Uwiedziona przez taniec (tango, a jakże), porzucona przez Boga, który „najwyraźniej się upił” zostaje prostytutką na przedmieściach Buenos Aires. Ginie z rąk oprawców i zostaje skazana na piekło, którym są ulice jej miasta, rodzi dziecko – swoje alter ego i historia zatacza koło… Kim jest Maria? Może metaforą Buenos Aires, miasta w którym dobro i piękno okrywa mrok? A może to metafora duszy każdego z nas?
Porteño to mieszkaniec dużego miasta portowego, a więc także stolicy Argentyny i tanga – Buenos Aires. Dlatego właśnie swój cykl Piazzolla zatytułował Cuatro estaciones porteñas, czyli Cztery pory roku w Buenos Aires. Całość przeniknięta jest frenetycznym pulsem tanga. Ileż tu pomysłów, ile muzycznych żartów: Wiosna zawiera fugę, która mknie w rytmie tanga, a w Zimie pobrzmiewa subtelna aluzja do Lata Vivaldiego.
Adiós Nonino to jedna z najpiękniejszych kompozycji mistrza tanga nuevo. Została poświęcona pamięci zmarłego w wypadku ojca artysty ‒ Vicente Piazzolli ‒ zwanego Nonino. Astor długo nie mógł pogodzić się ze śmiercią ojca, a czas gdy o niej usłyszał syn kompozytora wspominał słowami: „tata poprosił nas, żebyśmy zostawili go samego na kilka godzin. Poszliśmy do kuchni. Najpierw panowała absolutna cisza. Potem usłyszeliśmy tatę grającego na bandoneonie. To była bardzo smutna, wręcz okropnie smutna melodia. Komponował Adiós Nonino”.
W kwietniu 1974 roku Piazzolla zamieszkał w Rzymie, jego interesami zajmował się sprawny manager – Aldo Pagani, który zaproponował kompozytorowi, by ten napisał krótki utwór nadający się do radia i szaf grających. Astor błyskawicznie stworzył osiem numerów, którym musiał nadać tytuły, a to sprawiło mu więcej problemów niż ich skomponowanie. Szczególnie atrakcyjny okazał się numer pierwszy, zatytułowany Libertango: „Nazwałem go tak, wykorzystując słowa wolność i tango, bo zabrzmiał mi jak hymn wolności” – mówił Piazzolla.
Różne oblicza tanga nuevo niech odsłonią przed słuchaczami inne kompozycje mistrza bandoneonu: Oblivion i Tanti Anni Prima z filmu Henryk IV w reżyserii Marco Bellocchio oraz Escualo i Fuga y misterio.